Η ιδέα της αυτόνομης διαβίωσης (independent living) γεννήθηκε στο Berkeley της California το 1972 όπου δημιουργήθηκε και το πρώτο Κέντρο Αυτόνομης Διαβίωσης. Ο όρος αυτόνομη διαβίωση συμπεριλαμβάνει οτιδήποτε κάνει τα άτομα με αναπηρία να αναλαμβάνουν τον έλεγχο της ζωής τους και να συμμετέχουν στις αποφάσεις που τους επηρεάζουν. Η αυτόνομη διαβίωση αποτελεί το δικαίωμα δηλαδή κάθε ανθρώπου για αυτό-διάθεση και αυτό-καθορισμό επιτυγχάνοντας τον μέγιστο βαθμό αυτάρκειας. Οι βασικές αρχές της είναι αφενός ο έλεγχος και αφετέρου η δυνατότητα επιλογών και ευκαιριών στη ζωή ενός ατόμου, ώστε να μπορεί να ζήσει τη ζωή που θέλει. Τα άτομα με αναπηρία διεκδικούν για την καθημερινότητά τους το ίδιο με τα άτομα που δεν έχουν αναπηρία. Μέσω της αυτόνομης διαβίωσης μεγιστοποιείται η ευκαιρία και η δυνατότητα του ατόμου για εκπαίδευση, για εργασία και ελαχιστοποιούνται οι περιορισμοί περιβαλλοντικών παραγόντων. Τα άτομα είναι ικανά να ενταχθούν και να ζήσουν σε μια κοινωνία με κανόνες ισότητας και συμπερίληψης προς όλους χωρίς αποκλεισμούς.
Ο αθλητισμός αποτελεί ίσως το σημαντικότερο μέσο το οποίο ενθαρρύνει τα άτομα με αναπηρία και συμβάλει ουσιαστικά στην αύξηση της αυτοπεποίθησής τους και κατ επέκταση στην αυτονομία τους. Αποδεδειγμένα η άσκηση και γενικά οι οργανωμένες μορφές της, είναι απαραίτητες για την υγεία, σωματική και ψυχική, και την ευεξία των ανθρώπων. Ειδικότερα η λειτουργική άσκηση αποσκοπεί στη βελτίωση της καθημερινότητας. Με την ένταξη σε αθλητικούς συλλόγους επιτυγχάνεται η επικοινωνία και η κοινωνικοποίηση, αναδεικνύοντας τον αθλητισμό ως ένα σημαντικό πυλώνα για την επίτευξη της αυτονομίας του εκάστοτε ατόμου.
Στόχος της αυτόνομης διαβίωσης είναι η βελτίωση της ποιότητας της ζωής του ατόμου. Μέσα από την εφαρμογή εξατομικευμένων προγραμμάτων που στοχεύουν σε αυτό, επιτυγχάνεται η αλληλοϋποστήριξη, γίνεται ανταλλαγή πληροφοριών και εμπειριών, καταργείται η απομόνωση και ο αποκλεισμός. Το άτομο εκπαιδεύεται και μετατρέπεται σε ένα παραγωγικό ον και έτσι εντάσσεται στην κοινωνία αποφεύγοντας την πρακτική της ιδρυματοποίησης.
Ο Νίκος Βουλγαρόπουλος, ένας εκ των πρώτων και σημαντικότερων εκφραστών της εφαρμογής της αυτόνομης διαβίωσης στην ελληνική κοινωνία έχει πει: «Η αναπηρία δεν είναι κάτι που κρύβεται. Η αναπηρία κραυγάζει. Μην την αφήσετε ανεξέλεγκτη να κραυγάζει. Ελέγξτε την για να σας διαφημίσει θετικά. Και μην ξεχνάτε πως όσο περισσότεροι ωραίοι άνθρωποι με αναπηρίες συγκεντρώνονται τόσο περισσότερο θα αποενοχοποιείται αυτή καθαυτή η αναπηρία. Δεν είσαστε υπεύθυνοι απέναντι μόνο στον εαυτό σας. Είσαστε υπεύθυνοι απέναντι σε όλους όσους ζουν κάτω από συνθήκες αναπηρίας. Ο κάθε ένας από εμάς είναι πρεσβευτής της αναπηρίας. Ζήστε σας πρεσβευτές»
Επιμελήθηκε το άρθρο η κα Γιαννάκη Ηλέκτρα, Καθηγήτρια Προσαρμοσμένης Φυσικής Αγωγής για το e-mag Δεκεμβρίου.